Historia Fontanny di Trevi: Od Akweduktu do Barokowego Arcydzieła
Historia Fontanny di Trevi jest długa i fascynująca, sięgająca czasów starożytnego Rzymu. Jej początki są związane z akweduktem Aqua Virgo, zbudowanym w 19 r. p.n.e. przez Marka Agryppę, zaufanego przyjaciela cesarza Oktawiana Augusta. Akwedukt ten, dostarczający krystalicznie czystą wodę do rzymskich term, zasila Fontannę di Trevi do dziś!
Pierwsza, skromna fontanna w tym miejscu powstała już w XV wieku, za pontyfikatu Mikołaja V, a jej autorem był Leon Battista Alberti. Jednak prawdziwa historia monumentalnej Fontanny di Trevi zaczyna się w XVII wieku, kiedy to papież Urban VIII zapragnął stworzyć w tym miejscu coś spektakularnego.
Gian Lorenzo Bernini otrzymał zlecenie na projekt w 1640 roku. Choć jego śmiała wizja nie została zrealizowana z powodu problemów finansowych, to właśnie Berniniemu zawdzięczamy obecną lokalizację i monumentalny charakter przyszłej fontanny.
Dopiero w 1732 roku, za pontyfikatu Klemensa XII, ogłoszono konkurs na nowy projekt. Zwyciężył rzymski architekt Nicola Salvi, który w swoim projekcie nawiązał do koncepcji Berniniego. Prace budowlane rozpoczęły się w 1735 roku i trwały aż do 1762 roku, długo po śmierci Salviego w 1751 roku. Ukończenie dzieła powierzono Giuseppe Panniniemu.
Efektem tych wieloletnich prac jest Fontanna di Trevi, jaką znamy dzisiaj – barokowe arcydzieło, łączące w sobie przepych i harmonię.
Architektura i Symbolika: Bogactwo Form i Ukryte Znaczenia
Fontanna di Trevi imponuje swoimi rozmiarami (26 metrów wysokości i 20 metrów szerokości) i bogactwem detali. Zbudowana z trawertynu, jasnego kamienia wydobywanego w okolicach Tivoli, fontanna monumentalnie wznosi się na tle Palazzo Poli, z którym tworzy spójną całość. Fasada pałacu stała się integralną częścią scenografii fontanny, dodając jej monumentalności.
Centralną postacią kompozycji jest Okeanos, bóg oceanów (często mylony z Neptunem), występujący tutaj jako uosobienie potęgi wodnej żywiołu. Okeanos stoi na rydwanie w kształcie muszli, ciągniętym przez hippokampy – mityczne stworzenia, pół-konie, pół-ryby. Towarzyszą mu trytony, morskie bóstwa, symbolizujące różne nastroje morza: jeden poskramia niespokojnego hippokampa, symbolizując sztorm, drugi prowadzi spokojnego, dmąc w róg, co ma oznaczać ciszę morską.
Po bokach Okeanosa, w niszach, stoją alegoryczne posągi Zdrowia (po prawej) i Obfitości (po lewej). Nad nimi umieszczono płaskorzeźby: po prawej legendę o dziewicy Virgo, która wskazała żołnierzom źródło wody, a po lewej Marka Agryppę, nakazującego budowę akweduktu.
Na balustradzie ponad posągami znajdują się cztery statuy symbolizujące pory roku, podkreślając cykliczność natury i życiodajną rolę wody.
Cała kompozycja Fontanny di Trevi jest przemyślana i pełna symboliki, opowiadając historię wody, morza i Rzymu.
Zwiedzanie Fontanny di Trevi: Praktyczny Przewodnik dla Turystów
Fontanna di Trevi znajduje się w samym sercu Rzymu, na Piazza di Trevi, w rione Trevi. Dotarcie do niej to prawdziwa przyjemność, zwłaszcza spacerem przez urokliwe, wąskie uliczki starego miasta.
Jak dotrzeć?
Najlepiej dojść pieszo, delektując się atmosferą Rzymu. Fontanna znajduje się blisko Panteonu i Piazza Navona, więc łatwo ją włączyć w plan zwiedzania centrum miasta. Najbliższa stacja metra to Barberini (linia A), skąd czeka nas krótki spacer.
Kiedy najlepiej zwiedzać?
Fontanna di Trevi jest popularna o każdej porze dnia i roku, ale jeśli chcesz uniknąć tłumów, najlepiej wybrać się tam wcześnie rano (przed godziną 9:00) lub późnym wieczorem (po 22:00). Wtedy można w miarę spokojnie podziwiać jej piękno i zrobić zdjęcia. W ciągu dnia, szczególnie w sezonie, plac przed fontanną jest dosłownie oblężony przez turystów.
Aktualne zasady zwiedzania:
Warto pamiętać, że wokół Fontanny di Trevi obowiązują pewne zasady, mające na celu ochronę zabytku i komfort zwiedzających. Nie wolno:
- Siadać na obrzeżach fontanny.
- Wchodzić do wody.
- Jeść i pić w pobliżu fontanny.
- Palić papierosów.
- Niszczyć lub dotykać rzeźb.
- Wyławiać monet z fontanny (jest to nielegalne).
Limit osób: W godzinach szczytu, aby zapewnić bezpieczeństwo i komfort, może obowiązywać limit osób przebywających jednocześnie w bezpośrednim otoczeniu fontanny. Warto sprawdzić aktualne informacje przed wizytą.
Wrzucanie monet – rytuał szczęścia:
Najbardziej znaną tradycją związaną z Fontanną di Trevi jest wrzucanie monet. Legenda głosi, że wrzucenie monety przez lewe ramię, stojąc tyłem do fontanny, gwarantuje powrót do Rzymu. Jak to zrobić prawidłowo?
- Stań tyłem do fontanny.
- Trzymaj monetę w prawej ręce.
- Wyrzuć monetę przez lewe ramię.
Mówi się, że jedna moneta zapewnia powrót do Rzymu, dwie monety – miłość, a trzy monety – ślub z ukochaną osobą. Każdego dnia turyści wrzucają do fontanny tysiące euro! Zebrane monety są regularnie wyławiane i przekazywane na cele charytatywne, wspomagając rzymską Caritas.
Uważaj na kieszonkowców!
Niestety, popularność Fontanny di Trevi przyciąga nie tylko turystów, ale i kieszonkowców. W tłumie łatwo stracić czujność, dlatego należy zachować ostrożność i pilnować swoich rzeczy.
Co zobaczyć w okolicy?
Fontanna di Trevi to doskonały punkt startowy do dalszego zwiedzania Rzymu. W pobliżu znajdują się:
- Panteon: Imponująca starożytna świątynia, przekształcona w kościół.
- Piazza Navona: Jeden z najpiękniejszych placów Rzymu z fontannami Berniniego.
- Schody Hiszpańskie: Słynne schody prowadzące do kościoła Trinita dei Monti.
- Villa Borghese i Ogrody Borghese: Rozległy park z muzeum i pięknymi widokami na miasto.
- Via del Corso: Główna ulica handlowa Rzymu.
Ciekawostki i Legendy Fontanny di Trevi: Zanurz się w Magii
Fontanna di Trevi kryje w sobie wiele ciekawostek i legend, które dodają jej uroku:
- Największa fontanna Rzymu: Jest największą i najbardziej znaną fontanną w Wiecznym Mieście.
- Miliony euro w wodzie: Rocznie z fontanny wyławia się ponad milion euro!
- Woda z Aqua Virgo: Woda, którą widzisz w fontannie, płynie tym samym akweduktem, który zbudowano w starożytności.
- Bernini i lokalizacja: To Gian Lorenzo Bernini zaproponował obecną lokalizację fontanny.
- Nazwa "Trevi": Pochodzi prawdopodobnie od słów "tre vie" (trzy ulice), ponieważ plac, na którym stoi fontanna, znajduje się na skrzyżowaniu trzech ulic. Inna teoria łączy nazwę z dziewicą Trevią, która miała wskazać źródło wody.
- Fontanna na ekranie: Fontanna di Trevi zagrała w wielu filmach, m.in. w słynnym "La Dolce Vita" Federico Felliniego i "Trzy monety w fontannie".
FAQ: Najczęściej Zadawane Pytania o Fontannę di Trevi
P: Z czego słynie Fontanna di Trevi?
O: Fontanna di Trevi słynie z monumentalnej, barokowej architektury, bogatej symboliki, legendy wrzucania monet oraz swojego statusu ikony Rzymu i popularnej atrakcji turystycznej.
P: Kiedy koniec remontu Fontanny di Trevi?
O: W ostatnim czasie Fontanna di Trevi przeszła prace konserwacyjne, ale obecnie jest dostępna dla zwiedzających. Wszelkie przyszłe renowacje mogą być związane z przygotowaniami do Roku Jubileuszowego 2025 w Rzymie.
P: Co oznacza wrzucanie monet do Fontanny di Trevi?
O: Wrzucanie monet to popularna tradycja, która ma zapewnić szczęście i powrót do Rzymu. Jedna moneta gwarantuje powrót, dwie – miłość, trzy – ślub.
P: Kto się kapał w Fontannie di Trevi?
O: Kąpiel w Fontannie di Trevi jest surowo zabroniona i karana grzywną. Mimo to, zdarzają się incydenty, w których turyści, zainspirowani sceną z filmu "La Dolce Vita", próbują kąpieli w fontannie, co kończy się interwencją straży miejskiej.
P: Gdzie mogę zobaczyć Fontannę di Trevi online?
O: Wiele stron internetowych oferuje kamery na żywo z widokiem na Fontannę di Trevi, umożliwiając wirtualne podziwianie jej piękna o każdej porze dnia i nocy.
P: Jakie są ciekawostki o Fontannie di Trevi?
O: Fontanna jest największą w Rzymie, codziennie zbiera tysiące euro z monet, jest zasilana starożytnym akweduktem, a jej nazwa ma kilka teorii pochodzenia. Zagrała też w wielu filmach.
P: Co symbolizują monety w Fontannie di Trevi?
O: Monety symbolizują życzenia i marzenia turystów, a szczególnie – pragnienie powrotu do Rzymu.
P: Czy Fontanna di Trevi jest w remoncie?
O: Obecnie Fontanna di Trevi nie jest w remoncie i jest dostępna dla zwiedzających. Warto jednak śledzić aktualności przed podróżą, gdyż sytuacja może się zmieniać.
P: Ile pieniędzy jest w Fontannie di Trevi?
O: Szacuje się, że rocznie z Fontanny di Trevi wyławia się ponad milion euro w monetach.
P: Jak przetłumaczyć "Fontanna di Trevi"?
O: "Fontana di Trevi" to po włosku "Fontanna Trevi". Słowo "Trevi" może pochodzić od "tre vie" (trzy ulice) lub imienia dziewicy Trevii.
P: Jaka jest legenda Fontanny di Trevi?
O: Legenda o wrzucaniu monet, gwarantujących powrót do Rzymu, jest najbardziej znaną legendą związaną z fontanną.
P: Czy Fontanna di Trevi jest najsłynniejszą fontanną w Rzymie?
O: Tak, Fontanna di Trevi jest uważana za najsłynniejszą fontanną w Rzymie, a być może i na świecie.
Fontanna di Trevi Czeka na Ciebie!
Fontanna di Trevi to więcej niż tylko zabytek. To magiczne miejsce, które łączy w sobie historię, sztukę, legendy i ludzkie marzenia. Planując podróż do Rzymu, koniecznie wpisz Fontannę di Trevi na listę must-see. Przekonaj się sam o jej niezwykłym uroku, wrzuć monetę na szczęście i pozwól się oczarować Wiecznemu Miastu!